واحدهای اقتصادی

واحدهای اقتصادی، افراد یا گروه‌هایی هستند که به تولید و ارائه کالا و خدمات به وسیله ی ترکیب عوامل مختلفی که در اختیارشان قرار دارد، می‌­پردازند. واحدهای اقتصادی دارای اهداف منحصر به فردی هستند و در تلاش برای رسیدن به این اهداف، فعالیت‌های گوناگونی انجام می‌دهند، که به این فعالیت‌ها رویداد اقتصادی یا مالی می‌گویند.

واحدهای اقتصادی در جهت اخذ تصمیمات صحیح در مورد رویدادهای مالی خود، مثل خرید و فروش و یا ارائه  خدمات، نیازمند مجموعه‌ای از اطلاعات هستند، که بخشی از آنها توسط حسابداران و با استفاده از دانش، تجربه و ابزارهای در اختیار آنها به واحد اقتصادی تزریق می­‌شود. حسابداران، ابتدا این اطلاعات را شناسایی و سپس پردازش و گرداوری می­کنند. در نتیجه خلاصه اطلاعات جمع آوری شده، به شکل صورت‌های مالی و گزارشات، در اختیار استفاده کنندگان و تصمیم گیرندگان واحدهای اقتصادی قرار می‌­گیرد.

لزوم طبقه بندی واحد های اقتصادی:

اهمیت طبقه بندی واحدهای اقتصادی، آنجایی مشخص می­‌شود که واحدهای اقتصادی در راستای رسیدن به اهداف و منافع مالکین خود، موسسات مستقل و مجزایی را تشکیل می‌­دهند و این روند باعث ایجاد واحدهای اقتصادی بیشماری در جامعه می­‌شود که نیاز به طبقه بندی دارند. از جمله ی آنها می­‌توان به بنگاه‌های مالی، مغازه‌ها، کارگاه‌ها، شرکت‌ها و موسسات آموزشی اشاره کرد.

از این رو واحدهای اقتصادی را از لحاظ مالکیت، شکل حقوقی، نوع فعالیت و سایر جنبه ها می­‌توان به طبقات گوناگون تقسیم بندی کرد.

واحدهای اقتصادی از نظر نوع فعالیت

تاثیر نوع فعالیت واحدهای اقتصادی، بر نحوه حسابداری آن واحد، موضوعی است که نمی‌­توان از آن چشم پوشی کرد. لذا دسته بندی واحدهای اقتصادی از لحاظ نوع فعالیت کمک شایانی به حسابداران می‌کند.

موسسات خدماتی:

تمامی مراکز و واحدهایی که به نحوی خدماتی به مشتری ارئه می‌دهند و از این طریق کسب درآمد می‌کنند موسسات خدماتی محسوب می‌شوند. برای مثال بانک ها، مراکز درمانی، آموزشگاه ها و … مراکز خدماتی می‌آیند.

موسسات بازرگانی:

موسسات بازرگانی درواقع موسساتی هستند که به نحوی به خرید و فروش و مبادله کالا و محصولات مشغول‌اند بدون آنکه شکل آنها تغییر پیدا کند. برای مثال، عمده یا خرده فروشان ، بنکداران و فروشگاه ها نمونه‌هایی از موسسات بازرگانی هستند.

موسسات تولیدی:

تمامی موسساتی که کالا و مواد اولیه ی خریداری شده را با استفاده از عوامل تولید، تغییرشکل داده و به محصول نهایی یا کالای دیگری تبدیل می­کنند و به فروش می رسانند راموسسات تولیدی می‌گویند. برای مثال کارگاه های نجاری، شرکت های خودروسازی و… نمونه هایی از موسسات تولیدی هستند.

واحدهای اقتصادی از نظر نوع مالکیت:

مطابق با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، هر یک از بخش های اقتصادی در کشور، به صورت جداگانه با عناوین عمومی، تعاونی و خصوصی ساماندهی و اداره می­‌شوند. تسلط هر یک از بخش‌های اقتصادی کشور در واحدهای اقتصادی، دسته بندی آنها را مشخص می­کند.

موسسات بخش عمومی:

موسسات بخش عمومی درواقع گروهی از موسسات هستند که مالکیت آنها به صورت مستقیم یا غیر مستقیم در اختیار دولت یا سازمانها و نهاد‌های دولتی است. از جمله این موسسات می­توان به وزارت خانه ها شهرداری ها، سازمان­های تامین اجتماعی، سازمان حفاظت از محیط زیست، نیروی انتظامی و بنیاد شهید … اشاره کرد.

موسسات بخش خصوصی:

بر خلاف موسسات عمومی، این موسسات تحت مالکیت نهادهای دولتی نیستند و تمامی واحدهای اقتصادی که در اختیار و مالکیت شخص حقیقی یا حقوقی سات را شامل می‌شوند و به همین دلیل به صورت تعاونی اداره نمی‌شوند.

موسسات بخش تعاونی:

موسسات بخش تعاونی دسته‌ای از واحدهای اقتصادی هستند که برای رفع برخی از نیازهای مشترک اشخاص حقیقی یا حقوقی مشغول فعالیت‌اند. برای مثال، شرکت‌های تعاونی_روستایی،  شرکت‌های تعاونی مصرف کارکنان و تعاونی مسکن، نمونه‌هایی از موسسات بخش تعاونی هستند.

واحد های اقتصادی از نظر هدف فعالیت:

هدف فعالیت را می­‌توان در هر واحدهای اقتصادی، از جمله موثر ترین عناصر در شیوه حسابداری آنها دانست.

موسسات انتفاعی:

موسسات انتفاعی بر خلاف موسسات غیر انتفاعی، هدف از تاسیس آنها کسب سود و منافع مالی است. فارغ از اینکه مالکیت آنها در اختیار بخش عمومی، خصوصی یا تعاونی باشد. این نوع موسسات عموما به شکل بازرگانی اداره و مدیریت می شوند. حسابداری مورد نیازبرای این موسسات باید به روش‌های ویژه‌ای انجام شود تا در فرآیند یک محاسبه دقیق، میزان درآمد، هزینه، سود و زیان آنها در پایان دوره مالی شفاف باشد.

موسسات غیر انتفاعی:

در این موسسات، هدف از تاسیس نباید تحصیل سود یا منفعت باشد. این موسسات برای محاسبه میزان درآمدها و هزینه‌هایشان روش‌های حسابداری به خصوصی دارند که در نهایت تعیین کننده بودجه آنها است. برای مثال شهرداری‌ها، سازمان های تامین اجتماعی یا هلال احمر جزئی از این موسسات هستند.

واحدهای اقتصادی از نظر تعداد مالکین

موسسات انفرادی:

مالکیت این دسته از موسسات متعلق به تنها یک فرد است. این موسسات به دلیل تعداد مالکین موسسات تک مالکی یا انفرادی نام گذاری می‌کنند. لذا فروشگاه‌ها و تعمیرگاه ها در این دسته بندی قرار می‌گیرند.

موسسات چند مالکی:

برخلاف موسسات تک مالکی، مالکیت یا سرمایه­ این دسته از موسسات متعلق به بیش از یک نفر است. مثل موسسات حسابرسی و شرکت‌های به ثبت رسیده در ایران.

جمع بندی

در این مقاله با انواع واحدهای اقتصادی و موسسات جدا و مستقلی که هر یک به صورت مجزا به فعالیت اقتصادی می­پردازند آشنا شدیم. به دلیل تعداد بیشمار این واحدها، تقسیم بندی آنها می‌­تواند به حسابداران در رسیدن به مقاصد حسابداری بسیار کمک کننده باشد چرا که در وهله اول نوع حسابداری یک واحد اقتصادی، برای دست یابی به مقاصد آن واحد،  تنظیم صورت‌های مالی و نتیجه‌گیری در مورد آنها باید تعیین شود.

حسابفا اولین نرم افزار حسابداری آنلاین کشور.

.

نرم افزار حسابداری آنلاین حسابفا

حسابفا یک نرم افزار بازرگانی و خدماتی است که تمامی واحدهای اقتصادی کوچک و بزرگ، بنا به نوع نیاز و فعالیت واحد اقتصادی‌ا­شان می‌­توانند از ویژگی‌های آن بهره‌مند شوند و نسبت به ثبت رویدادهای مالی و گزارش‌گیری خود اقدام نمایند.

حسابفا، حسابداری آنلاین

موضوعات بیشتر در وبلاگ حسابفا:

سنوات

دارایی

سیستم حسابداری ادواری و دائمی و روش ارزیابی انبار FIFO LIFO میانگین